Ortognatik cerrahi; çenelerin fazla büyümesi veya az büyümesi sonucu düzgün kapanmaması durumda doğru konuma getirilerek hastaların yeme-içme, solunum ve konuşma fonksiyonlarının düzeltilmesi ve dolaylı olarak da daha estetik bir görünüm sağlanması için yapılır. Bozukluğun hangi çeneden kaynaklandığıne göre ve şiddetine göre tek çeneye veya her iki çeneye yapılır.

Ortognatik cerrahi ameliyatı nasıl bir ameliyattır? Ağız içinden mi yapılıyor? Yüzde iz kalıyor mu?

Üst çene ameliyatı sadece ağız içinden yapılır. Ağız içinden dişetinde kesi yapılarak çene kemiği açığa çıkarılır. Kemik kesisi yapılır, çene hareketlendirilir. Önceden hazırlanan rehber plakla çene yeni konumuna getirilir. Titanyum plak ve vidalarla sabitlenir. Kesilen mukozaya dikiş atılır.

Alt çene ameliyatı da yine ağız içinden yapılır, fakat yüzde yanaklarda 5mm’den kısa birer kesi yapılır. Alt çenede ise çenenin içinden geçen önemli damar sinir yapıları vardır. Bu yüzden kemiği üst çenedeki gibi kesemiyoruz. Kemikte bir oluk oluşturuyoruz. Bu oluk sayesinde istemli bir kırık oluşturuyoruz. Çene hareketlendirildikten sonra önceden hazırlanan rehber plakla doğru konumuna getirilir. Çene doğru konumunda titanyum vidalarla sabitlenir.  Kesiler dikilir.

Ameliyatın olası riskleri ve komplikasyonları nelerdir?

Öncelikle bu ameliyat genel anestezinin tüm risklerini içermektedir. Onun dışında bu cerrahiye özel durumlar vardır.

Üst çene ameliyatı için; bu bölge önemli damar yapılarıyla ilişkilidir, ameliyat sırasında bu damarların zarar görmesine bağlı olarak ciddi kanamalar olabilir. Ameliyat sırasında kan transfüzyonu gerekebilir.

Alt çenede ise; alt dudak ve çene derisine giden sinirler kemik kesisinin yapıldığı bölgededir. Bu sinirleri korumak için kemiği direk kesmiyoruz. Kesmek istediğimiz doğrultuda istemli olarak kırık oluşturuyoruz. Herkesin anatomik yapısı aynı olmayabilir, kırık hattı istediğimiz doğrultuda olmayabilir. Böyle durumlarda bazen sadece vida değil, plak da kullanarak kırığı tamir ederek çeneyi doğru konumda sabitleriz. Bunun mümkün olmadığı durumlarda sadece kırığı tamir edip ameliyatı sonlandırırız, alt çene ameliyatını en az 6 ay sonrası için erteleriz. Alt çenede bir diğer risk ise; bu sinirin yaralanmasıdır. Sinir dokusu yaralanmaya cevabını uyuşukluk olarak verir. Ameliyattan sonra alt dudakta uyuşukluk olabilir. Çoğuklukla bu 6 ay-1 yıl içinde azalarak geçer. Bazen azalarak küçük bir bölgede kalabilir. Hiç geçmediği durumlar da olabilir. Bu bir felç değildir. Konuşurken, yemek yerken karşıdan bakan kişiler bunu anlayamaz. Dudakta uyuşukluk veya karıncalanma gibi bir his olarak sadece hastanın farkında olduğu bir durumdur.

Tek çare ameliyat mıdır? Başka bir tedavi yöntemi yok mu?

Çok şiddetli olmayan bozukluklarda sadece ortodontik tedavi yapılabilir. Dişlerin pozisyonun değiştirilmesi yumuşak dokuları da etkiler ve estetik için faydalı olabilir. Fakat ideal görüntü ve fonksiyon sağlanamayabilir.

Ameliyat olmak şart mıdır?

Çenelerin gelişim bozukluğunun ölümcül sonuçları yoktur. Bireyler ameliyat olmadan da yaşamına devam edebilir. Fakat ameliyat olmak konuşma, yemek yeme ve nefes alma fonksiyonlarının daha düzgün yerine getirilmesini sağlar. Aynı zamanda estetik olarak da daha güzel bir görüntü sağlar. Ameliyat sonrasında bireylerin yaşam kalitesi ve özgüveni artar.